Nederlandstalige muziek neemt bij de radiostations in ons land nog steeds een ondergeschikte plaats in. Zelfs de regionale publieke zenders besteden gemiddeld maar 13,5% van hun muziek aan actueel Nederlandstalig repertoire, zo blijkt uit een landelijk onderzoek door TNS Nipo in opdracht van Buma Cultuur. Frank Helmink, directeur van Buma Cultuur, luidt de noodklok: "Voor een gezonde Nederlandse muziekindustrie is het belangrijk dat Nederlandstalige artiesten meer gedraaid worden op de radio."

Voor het onderzoek, dat vanaf september 2014 is uitgevoerd, is op basis van gegevens geleverd door onder andere Radio Monitor gekeken hoeveel Nederlandstalige muziek door een groep van 20 radiozenders is gedraaid. Daaronder landelijke, regionale en lokale zenders. Per zender is bekeken hoeveel van de 100 meestgedraaide nummers in de onderzoeksperiode, Nederlandstalig is geweest. Conclusie: de Nederlandstalige muziek neemt bij de regionale publieke en lokale radiozenders nog steeds een ondergeschikte plaats in. Uit het onderzoek concludeert Buma Cultuur dat de regionale publieke radiozenders met gemiddeld 13,5% relatief weinig aandacht hebben voor de Nederlandstalige muziek. De onderzochte lokale zenders scoren met een gemiddelde van 4% Nederlandstalige muziek het laagst, lager nog zelfs dan de drie onderzochte nationale publieke radiozenders (4,6%). In het onderzoek is geen onderscheid gemaakt tussen het Levenslied zoals bijvoorbeeld Django Wagner en Nederlandstalige pop zoals Nielson.

'Regionale en lokale zenders zijn cruciaal in promotie'
"Dramatische cijfers", constateert Helmink: "Uit eerdere onderzoeken wisten we al dat de meeste grote landelijke radiostations geen liefhebber zijn van de Nederlandstalige muziek. En nu blijkt tot onze verbijstering dat ook de publieke regionale en lokale zenders deze muziek niet of nauwelijks draaien, positieve uitzonderingen als Radio NL, Puur NL, Continu, sterren.nl en 100%NL daargelaten. Voor een gezonde Nederlandse muziekindustrie is het cruciaal dat Nederlandstalige artiesten gedraaid worden op de radio. Niet alleen vanuit cultureel, maar ook vanuit economisch oogpunt. Nederlandstalige lokale en nationale artiesten zijn voor hun promotie immers sterk afhankelijk van de steun van radiostations."

Dialoog met de zenders
Buma is al jaren actief in het promoten van de Nederlandse muziek en het Nederlandstalige product. Bijvoorbeeld met Buma NL, het jaarlijkse event ter promotie de Nederlandstalige muziek. Helmink: "Dat event op 14 september is maar één dag; de regionale zenders kunnen gedurende het hele jaar in die promotie een belangrijke rol spelen. Niet alleen van landelijke Nederlandstalige artiesten maar ook van de eigen regionale sterren. Ik ben er, los van de economische aspecten, bovendien van overtuigd dat ze daarmee de luisteraars een groot plezier doen. Het past binnen de rol die deze publieke regionale zenders dienen te vervullen." Helmink pleit voor een dialoog met deze zenders om te komen tot een muziekformat dat meer recht doet aan de wens van de luisteraar, de verkoopcijfers en de kwaliteit van het Nederlandstalige product.

Gesprekken met experts
De onderzoekers spraken ook met presentatoren en managers van landelijke en regionale publieke zenders en vertegenwoordigers van de Nederlandstalige muziekindustrie. Vier van de vijf ondervraagde experts vinden dat Nederlandstalige muziek minder vaak wordt gedraaid op de radio dan je zou verwachten. Deze verwachting baseren zij op de bezoekersaantallen bij evenementen met Nederlandstalige muziek zoals onder andere de grootschalige concerten van Marco Borsato, Guus Meeuwis, de Toppers en evenementen als Dutch Valley, Sterren Muziekfeest op het Plein en het Mega Piraten Festijn. Ook noemen ze de verkoopcijfers van cd’s en de streamingcijfers. Daarnaast constateren ze dat de regionale en lokale zenders in muziekkeuze vaak de landelijke publieke en commerciële zenders imiteren. Het gevolg hiervan is dat die zenders de doelgroep niet op de juiste manier bedienen met het (regionale) Nederlandstalige aanbod. "Er zijn veel succesvolle Nederlandstalige regionale artiesten die bijna nergens gedraaid worden omdat hun muziek in bijna geen enkel format past", aldus een expert.

Politiek en muziekformat
Over de vraag of dit een politieke kwestie zou moeten worden, lopen de meningen uiteen. Een aantal experts is voorstander van het opleggen van een verplichting aan de publieke zenders om een bepaald percentage Nederlandstalige muziek te draaien, zoals bijvoorbeeld in Frankrijk. Daar zijn de publieke zenders verplicht 40% Franstalige muziek te draaien. De experts van publieke radiozenders vinden dat de politiek zich vooral níet met de muziekkeuze mag bemoeien. Wel zijn ze het erover eens dat de Nederlandstalige muziek van artiesten zoals André Hazes, deel is van ons culturele erfgoed: "Ik denk dat iedere politicus dat inmiddels wel zal toegeven."

Bekijk hier het rapport